در آستانه سالگرد زلزله هولناک و مخرب ورزقان و اهر در یک عصر گرم تابستانی، دکتر کامران رحمتی شادآباد شهردار پرانرژی ورقان مهمان ما شد تا با او در رابطه با وضعیت شهر ورزقان بعد از زلزله تلخ سال 91 و اقدامات عمرانی و خدماتی انجام گرفته در این شهر جویا شویم.

آذرقلم: تردید نباید داشت که او جوان ترین شهردار آذربایجان شرقی و چه بسا شمالغرب کشور است. از وقتی که کار خود را از ۱۶ ابان ماه سال ۹۲ یعنی حدود سه ماه بعد از شروع به کار شورای چهارم در ورزقان آغاز کرده، توانسته قابلیت ها و خلاقیت های یک مدیر جوان و در عین حال منتسب به جامعه نخبگان کشور را به منصه ظهور برساند.

در آستانه سالگرد زلزله هولناک  و مخرب ورزقان و اهر در یک عصر گرم تابستانی، کامران رحمتی شادآباد شهردار پرانرژی ورقان مهمان ما شد تا با او در رابطه با وضعیت شهر ورزقان بعد از زلزله تلخ سال ۹۱ و اقدامات عمرانی و خدماتی انجام گرفته در این شهر جویا شویم.

آقای رحمتی مردم و مسئولان شما را بیشتر به عنوان یک شخصیت علمی و تحقیقاتی می شناسند. چطور شد که سر از سیستم شهرداری و مدیریت شهری درآوردید؟

من هم گاهی این سوال را از خودم می پرسم. اما سرنوشت چیز دیگری است. بعد از شروع به کار شورای چهارم ورزقان و با توجه به اینکه شهردار قبل بازنشسته شده بود به دنبال شهردار می گشتند. آن زمان من سرپرست تیم علمی شهرداری تبریز بودم و هرگز قصدی برای شهردار شدن نداشتم. به پیشنهاد برخی عزیزان سراغ من آمدند. ابتدا موضوع را رد کردم چون محور کار من بیشتر علمی- تحقیقاتی بود تا مدیریت! در نهایت پس از اصرار عزیزان شورا، مقرر شد که یک بار شهر را ببینم و بعد تصمیم بگیرم. با ذهنیتی که از این شهر داشتم انتظار می رفت که بعد از حدود ۵/۱ سال از زلزله ویران گر مرداد ماه ۹۱ همه خرابی های این شهر آباد شده و شاهد یک شهر مدرن، بازسازی شده و جدید باشم. اما بر خلاف تصورم با شهر محرومی روبرو شدم که انگار امروز زلزله آمده است.

بقیه متن مصاحبه را در ادامه مطلب مطالعه نمایید ...

چطور به این نتیجه رسیدید؟

نخاله های زلزله هنوز در کف خیابانها بود. جداول به هم خورده بودند. زیرساختهای شهری همه خراب شده بود. با دیدن این صحنه ها و به لطف پرودگار در من انگیزه ای ایجاد شد تا در جهت توسعه و آبادانی این شهر، و خدمت به مردم محروم این شهر زلزله زده گام بردارم. بنابراین مسئولیت خطیر شهرداری این شهر را قبول کردم و تاکنون هم از هیچ کوششی فروگذار نکرده ام و از کارم هم راضی هستم.

فکر می کنید شورا و شهروندان این شهر هم از عملکرد شما در طی ماههای گذشته راضی باشند؟

فکر می کنم بله راضی باشند. در مورد شورای شهر دلیلش لوح های تقدیر اهدایی آنها و ابراز لطف و محبت و همراهی است که با بنده دارند. در مورد مردم نیز باید بگویم که بنده منشی ندارم. خودم به تلفن ها شخصا جواب می دهم. گاهی تا ساعت ۹ شب در دفتر کارم می نشینم و کار می کنم. تا حالا برخورد تند و گلایه آمیز آنچنانی از شهروندان ندیده ام جز آنکه همواره مرا به کار و تلاش بیشتر تشویق کرده اند و عملکردم را ستوده اند. از طرفی هر ماه، در یکی از مساجد این شهر حاضر شده و گزارش عملکرد یک ماهه به مردم ارائه می دهم و در کنار آن، حرفها، مشکلات پیشنهادات و انتقادات آنها را به صورت مکتوب دریافت می کنم. حرفهای مردم حاکی از رضایت آنهاست و این برای من ارزش بالایی دارد.

فکر می کنید این اظهار لطفها به زعم شما، تا چه حد صادقانه و واقعی است؟

ببینید کار شهرداری با کار سایر ادارات خیلی فرق می کند. چون حاصل کار شهرداری در کوتاه مدت هم خودش را نشان می دهد. چون کار روبنایی در کنار عملیات زیربنایی قابل مشاهده است. در شهرداری هرگز نمی توان به مردم دروغ گفت. از طرفی این را هم باید بگویم با وجودی که حوزه وظایف و تکالیف شهرداری ها بسیار گسترده است و ۲۴ وظیفه ریز و درشت را شامل می شود، اما حوزه اختیارات آن محدود است. بنابراین کار در این فضا سختی های خودش را دارد.

اگر درست گفته باشم سال گذشته یعنی ان زمان که هنوز تازه در این شهر مشغول به کار شده بودید از سمت خود استعفا دادید و به فاصله اندکی استعفای خودتان را پس گرفتید. دلیل این استعفا و بازپس گیری آن چه بود؟

در این رابطه نمی خواهم شفاف صحبت کنم اما قطعا در آخرین روز مسئولیتم در شهرداری ورزقان واقعیت ها را به مردم بیان خواهم کرد. چون فکر می کنم بیان برخی واقعیت ها در این مقطع زمانی، فضا را برای کار و تلاش و پیگیری نا آرام و سخت می کند.

حتی نمی خواهید پوشیده و در لفافه کلام هم بگویید؟

ببینید به خاطر سنگ اندازی برخی مدیران شهرستانی، که برخی از آنها نه با من بلکه با رئیس شورای شهر  ورزقان مشکل داشتند ساز مخالفت با من را کوک می کردند. از طرفی چون من با انگیزه و روحیه بالا آستین های همت و خدمت را بالا زده بودم قبول این رفتارها برایم کمی سخت بود. این امر می توانست ناتوانی و ناکارآمدی مرا القا کند. من بزرگترین ریسک زندگی ام را کردم و آن قبول مسئولیت شهرداری شهری بود که عقب ماندگی و ویرانی از سر و روی آن می بارید.

چرا فکر می کنید شهردار شدن در شهر ورزقان یک ریسک است؟

۸۰ درصد شهر تخریب شده بود. در زلزله فقط ساختمانها تخریب نشده بودند، بلکه زیرساختها و شبکه های مختلف خدماتی نیز از کار افتاده بودند. با بودجه صفر و با دست خالی شروع کرده بودم. آیا این ریسک نیست؟ چون بعد از زلزله بنا به تصویب دولت، صدور پروانه ساختمانی که مهمترین منبع درامد شهرداری هاست رایگان شده بود. پیش از من تا سقف ۵/۲ میلیارد تومان مجوز پروانه ساختمانی رایگان اعطا شده بود، بدون آنکه ریالی به خزانه شهرداری واریز شود. بعنوان آمار بگویم که در طی شش ماهه گذشته تنها ۱۶ پروانه ساختمانی را امضا کرده ام. حتی برخی از فرصت استفاده کرده و در حالی که اصلا ساکن این شهر نبودند در شهرهای دیگر اقامت داشتند به ورزقان آمدند و از مزایای پروانه رایگان استفاده کردند.

حالا به گفته شما دخالت و سنگ اندازی برخی افراد در شهرستان ورزقان تا چه حد می توانست در کار شما تاثیر داشته باشد؟

موضوع فقط من نبودم. من منتسب به جامعه نخبگان هستم و اولین نخبه ای هستم که سمت اجرایی در کشور گرفته ام. بنابراین اگر نتوانم کاری بکنم، هم حیثیت خودم زیر سوال می رود و هم اعتماد مردم به نخبگان مخدوش می شود.

پس چرا این استعفا بیش از سه ساعت دوام نیاورد؟ چرا پس گرفتید؟

من ظهر، متن استعفایم را روی سایت شهرداری ورزقان گذاشتم، وسایلم را جمع کردم و از شهرداری خارج شدم. این موضوع برای اعضای محترم شورا کاملا غیر منتظره بود. خبر به سرعت در سطح خبرگزاری ها و سایتها منتشر شد. بین راه، برخی از اعضای شورا دنبالم آمدند و از من خواستند از تصمیمم برگردم اما من قبول نکردم تا اینکه امام جمعه محترم شهرستان به موضوع ورود پیدا کردند و از من خواستند صحنه را ترک نکنم. بنده هم به احترام ایشان، قبول کردم تا در بیت ایشان بنشینم و صحبت کنیم. در این میان ۵۰-۴۰ نفر از شهروندان هم در جلوی بیت امام جمعه اجتماع کرده و خواستار پس گرفتن استعفای من بودند. آنها طوماری تهیه کردند و امام جمعه محترم هم ادامه کار را از من خواستند و بنده هم در نهایت به شرط عدم دخالت و سنگ اندازی همان افراد، قبول کردم که کار را ادامه بدهم.

اشاره کردید که درآمد شهرداری ورزقان در حد صفر بود. پس حقوق کارمندان شهرداری را از کجا تامین می کنید؟

شهرداری ورزقان ۲۷ نفر پرسنل دارد. تامین حقوق و دستمزد آنها هم، از ممل تجمیع عوارض و درامدهاست. این مبلغ حتی به سختی حقوق پرسنل را کفاف می دهد. با این حال در طی چند ماه گذشته، منابع جدیدی را تعریف کردیم. در عین حال در مسائل عمرانی نیز از شهرداری تبریز کمک می گیریم که جا دارد از مجموعه مدیران این مجموعه، تشکر ویژه داشته باشم. چرا که قرار است شهرداری تبریز مسئولیت احداث یک پارک مسافر را عهده دار شود و آنرا به مردم زلزله زده ورزقان هدیه دهد.

از معدن مس سونگون درآمدی نصیب شهرداری ورزقان نمی شود؟

این معدن و درامدهای آن جزو منابع ملی است، در حالیکه خاستگاه آن منطقه ورزقان است. روزانه ۱۰۰ خودرو سنگین در معابر این شهر تردد کرده و آسفالت شهر را خراب می کنند. گرد و خاک این معدن را مردم محروم ورزقان تحمل می کنند. در هر حال تبعات و عوارض فعالیت این معدن بر شهر تحمیل می شود. بنابراین کمک این معدن به شهر و شهرداری، مطالبه به حقی است. از این رو درخواست خود را ارائه داده ایم و استانداری، مدیرعامل و هیئت مدیره شرکت مس ایران قول مساعد همکاری داده اند. در همین رابطه مقرر شده مبلغ ۱۰۰ میلیارد ریال برای ترمیم آسفالت شهر کمک کنند. در کنار آن مقرر شده تا یک مجتمع فرهنگی، تفریحی با اعتبار ۳۰ میلیارد ریال در ورزقان احداث کنند که به زودی عملیات اجرایی آن شروع خواهد شد. همچنین وزیر نیرو قول اجرای شبکه فاضلاب شهرستان را از محل ماده ۲۱۵ دادند. و وزیر راه هم قول روکش آسفالت ۵/۳ کیلومتر خیابان اصلی شهر را داده اند.

غیر از این دو منبع، چه منابع درآمد دیگری برای شهر تعریف کرده اید؟

طرح هایی مثل ایجاد بازارچه محلی و دریافت عوارض از محل استقرار و فروش کالا در این بازارچه، احداث بازارچه سرپوشیده امیرالمومنین (که ۱۱ سال پیش کلنگ زنی شده و نیمه کاره رها شده بود) گسترش محدوده شهر و ایجاد درامد از محل ارزش افزوده حاصل از توسعه محدوده، ساماندهی کمپ گردشگری شهر در محدوده سد زر آباد و احداث استخر با مشارکت بخش خصوصی از جمله طرحهایی است که درآینده نزدیک باعث تعریف درامدهای پایدار برای شهرداری و به تبع آن اداره شهر خواهد بود.

در طی چند ماه گذشته چه پروژه های مهم عمرانی در شهر ورزقان به اجرا درآمده یا در حال اجراست؟

-        راه اندازی اولین مرکز معاینه فنی خودرو در شهرستان

-        لکه گیری اساسی و زیرسازی و تعمیر و ترمیم خیابان اصلی با اعتبار ۹۵۰۰ میلیون ریال

-        اختصاص اعتبار ۳۰۰ میلیون تومان برای احداث ساختمان اداری و آتش نشانی که به زودی کلنگ زنی می شود

-        تعمیر و نوسازی جداول خیابانها به طول پنج کیلومتر که همچنان ادامه دارد

-        توسعه و گسترش فضای سبز شهر

با این اوصاف بودجه سال ۹۳ نسبت به سال ۹۲ چقدر افزایش داشته است؟

در حدود ۱۰۰ درصد افزایش نشان می دهد. بودجه سال گذشته ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون ریال بود که این رقم در سال جاری به ۲۷ میلیارد و پانصد میلیون ریال افزایش یافته و پیش بینی می کنیم که حداقل ۸۰ درصد آن محقق شود.

طرحی برای مسیرگشایی در شهر ورزقان اجرا کرده اید؟

یک رشته خیابان به طول ۴۷۰ متر به نام خیابان سونگون تملک و مسیرگشایی شده و آماده آسفالت ریزی است و به زودی تقدیم شهروندان عزیز می شود.

روابط شهرداری ورزقان با شهرهای همجوار چگونه است؟

به نکته خوبی اشاره کردید. ما با شهرهای همجوار نشست های ماهانه داریم و سعی می کنیم با توجه به اشتراکات بسیار، مسایل خودمان را به صورت منطقه ای بررسی کنیم. در همین رابطه مجمع شهرداران شهرهای ارسباران را شکل داده ایم که شامل شهرهای ورزقان، اهر، کلیبر، هوراند، خداآفرین، خاروانا و آبش احمد می شود و مرکزیت آن ورزقان است. در هر جلسه در مورد مسایل منطقه ای، مشکلات مشترک شهرها و توسعه آنها بحث و تبادل نظر می کنیم. باور داریم که حرکت جمعی، نتیجه مطلوب تری را می تواند در پی داشته باشد.

اکنون که خودتان بعنوان یک جوان سمت اجرایی گرفته اید تا چه حد به جوانان در اداره شهر اعتماد دارید؟

در تایید علاقه و اشتیاق ما، برای سپردن امور به دست جوانان همین بس که قریب به اتفاق پیمانکاران شهرداری ورزقان را جوانان تشکیل می دهند. ما در شهرداری ورزقان «جوان محور» هستیم  و به کار و تلاش و همت و دلسوزی آنها باور داریم. چرا که آینده از آن آنهاست. حتی گروه مشاوران جوان را تشکیل داده ایم.

میزان مشارکت بخش خصوصی در اداره شهر و توسعه و آبادانی شهر ورزقان چقدر است؟

باید به اطلاع تان برسانم که پیش از شروع به کار بنده، هیچ پروژه مشارکتی در شهر اجرا نشده بود. اما در طی چند ماه گذشته گامهای مهم و دشواری در این رابطه برداشته شده از آن جمله پروژه اجرای استخر سرپوشیده با اعتباری بالغ بر ۱۰ میلییارد ریال با مشارکت بخش خصوصی در ورزقان اجر امی شود. با این حال از کلیه سرمایه گذاران و صاحبان صنایع و حرفه درخواست می کنیم که با توجه به پتانسیل های موجود در این منطقه، پا پیش بگذارند و هم برای ایجاد اشتغال و رفع بیکاری و هم زدودن چهره محرومیت و آثار زلزله و هم سود سرشار برای سرمایه های خود، در این منطقه سرمایه گذاری کنند و شورای شهر و شهرداری ورزقان هم در این رابطه با جدیت از آنها حمایت می کند.

در زمینه فعالیت های فرهنگی چه برنامه هایی دارید؟

امسال سال فرهنگ و اقتصاد و مدیریت جهادی نامگذاری شده است. بنابراین باید به فرهنگ بیش از گذشته توجه نمود. باید امید و نشاط را یک بار دیگر به شهر زلزله زده برگردانیم. از همین رو شهرداری در تمام برنامه های فرهنگی که در این شهر اجرا شود همکاری و مشارکت می کند. برای اولین بار معاونت فرهنگی در این شهر راه اندازی شده است و ما امیدواریم با توجه به پتانسیل های فرهنگی موجود در منطقه شاهد اعتلای فرهنگ و هنر منطقه در سطح کشور باشیم.

ممنون از وقتی که در اختیار ما گذاشتید.

من هم از شما متشکرم.

—————-

گفتگو از: محمد امین خوش نیت (امید تبریز)