تحلیلی بر افتتاح فاز دوم مجتمع معدن مـس سونگون(قسمت چهارم)

پژواک اندیشه :فاز اول کارخانه تغلیظ و تولید کنسانتره توانایی تولید 150 هزار تن کنسانتره در سال را دارد. با اضافه شدن فاز دوم کارخانه تغلیظ 150 هزار تن دیگر به میزان تولید سالیانه کنسانتره مجتمع معدن مس سونگون اضافه شد. البته لازم به ذکر است که عملیات تصویب و اجرا این کارخانه مربوط به دوره هفتم مجلس بر می گردد که با طی پروسه ای زمان بر در بهمن ماه سال 93 افتتاح گردید. البته با توجه به عدم پیشرفت طرح های توسعه ای مجتمع معدن مس سونگون در رابطه با عملیات اکتشافی محدوده های جدید و تولید خوراک اولیه(محدوده هفت چشمه و محدوده مسجد داغی) فاز دوم،  فعالیت مستمر این واحد در سال های آتی با اما و اگر همراه می باشد.

محصول نهایی کارخانه تغلیظ مجتمع معدن مس سونگون در قالب کنسانتره مس با عیار 30 درصد بصورت خام برای عملیات ذوب و پالایش در نقاط دیگر کشور به فروش می رسد. در آمد سالانه فروش 300 هزار تن کنسانتره تقریبا برابر 2500 میلیارد تومان برآورد می شود. افتتاح فاز دوم کارخانه تغلیظ در حالت کلی به خودی خود  برای منطقه تاثیر مثبتی به دنبال ندارد که علت امر را می توان بصورت زیر شرح داد:

1-   محتوی کنسانتره علاوه بر عیار 30 درصد مس دارای مقادیری از کانی های طلا و نقره و مولیبدن می باشد که با توجه به خام فروشی، قیمت فروش کانی های مذکور با قیمت مس یکسان در نظر گرفته می شود. بعبارت دیگر در صورت وجود کارخانه ذوب و پالایش و استحصال کانی ها می توان کانی های مذکور را طی عملیات جداگانه ای از هم دیگر جدا نموده و میزان درآمد سالیانه حاصل از ذوب و فرآوری را افزایش داد.

2- توجیه اقتصادی طرح احداث کارخانه ذوب در مجتمع معدن مس سونگون بعد از استقلال معدن مس سونگون در قالب مس آذربایجان مفهوم خود را از دست داده و عملا با اضافه شدن فاز دوم و احداث بزرگراه خواجه-ورزقان با حمایت مالی مجتمع معدن مس سونگون سرعت تخلیه مواد معدنی خام از منطقه افزایش پیدا خواهد کرد.

مجتمع معدن مس سـونگون و نقش آن در توسعه منطقه(قسمت سوم)

پژواک اندیشه : شاید به جرات می توان گفت که در حال حاضر مجتمع معدن مس سونگون بزرگترین واحد صنعتی شمال غرب کشور بشمار می آید. اخیرا هم که شاهد افتتاح و بازگشایی فاز دوم کارخانه تغلیظ و تولید کنسانتره در این مجتمع بودیم اما باز سوالی که ذهن همگان را به خود مشغول می نماید این هست که با افتتاح این واحد صنعتی چه تحولی در رابطه با توسعه و ایجاد اشتغال در منطقه رخ خواهد داد؟؟ به نظر می آید صرف توجه و دلخوش نمودن به درآمدهای ناپایدار حاصل از خام فروشی این منابع خدادادی نمی توان به توسعه پایدار منطقه امیدوار بود.

چندین سال است که ما شاهد شعار استفاده از نیروی بومی و جذب آنها در مجتمع معدن مس سونگون از سوی برخی مسئولین بودیم. مهم نیست این اندیشه تا چه حد به یقین تبدیل شده اما با اندکی تامل می توان به این نتیجه رسید که آیا با جذب نیروی کار مورد نیاز مجتمع از خود شهرستان ورزقان سکوهای توسعه شهرستان فعال خواهند شد؟! آیا با اشتغال نیروهای بومی  در مجتمع معدن مس سونگون ضمانت کافی جهت سکونت دائم این نیروها در شهرستان ورزقان با شرایط و امکانات موجود رفاهی وجود دارد تا درآمد حاصله از بابت حقوق و دستمزد این افراد در منطقه بومی خود سرمایه گذاری و هزینه شود؟ پاسخ این سوال روشن است. به جرات می توان گفت بیش از 90 درصد شاغلین مس سونگون یا در خارج از ورزقان ساکن هستند و یا درآمدهای خود را در خارج از این شهرستان سرمایه گذاری نموده اند. موضوع با طرح سوالاتی از قبیل سوالات ذیل بیشتر روشن می شود:

1-  آیا در شهرستان ورزقان از نیروهای جوان و متخصص متناسب با استعداد های آنها استفاده می شود؟ اگر چنین است چرا در آزمون استخدامی اخیر مجتمع معدن مس سونگون در مقطع دیپلم ما شاهد حضور داوطلبانی با مدرک تحصیلی لیسانس و حتی فوق لیسانس بودیم که با ارایه مدرک دیپلم و ثبت نام در آزمون حاضر بودند با مدرک دیپلم استخدام شوند؟