رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان شرقی:

تعزیه شهر «بخشایش» بزرگ‌ترین مراسم شبیه خوانی شمال‌غرب است

خبرگزاری فارس: رئیس شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی آذربایجان‌شرقی با اشاره به ثبت ملی مراسم «تعزیه شهر بخشایش» به عنوان یکی از هفت آیین عاشورایی استان، گفت: این مراسم مذهبی را می توان بزرگترین آیین شبیه خوانی شمالغرب کشور خواند.

بقیه خبر در ادامه مطلب ...

به گزارش خبرگزاری فارس از ورزقان، تراب محمدی صبح امروز در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار کرد: در این شبیه‌خوانی بیش از 200 نفر از مردم محلی شهر بخشایش، در دو گروه موافق خوانها و مخالف خوانها ایفای نقش می کنند.

وی با بیان اینکه این شبیه خوانی هر سال با شور بیشتری نسبت به سال گذشته‌اش برگزار می‌شود، قدمت مراسم تعزیه شهر بخشایش را بیش از 150 سال عنوان کرد.

محمدی در تشریح مکان برگزاری این آیین مذهبی گسترده، اظهار کرد: مراسم شبیه‌خوانی در میدان شبیه‌خوانی موسوم به شبه میدانی (میدان شبیه خوانی) که در بیرون از روستا قرار دارد برگزار می‌شود.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان افزود: این میدان که توسط اهالی به شکل زیبایی ساخته شده، در دره ای با شیب ملایم  قرار داردکه همه ساله در روز عاشورا و اربعین حسینی مراسم شبیه‌خوانی و عزاداری امام حسین (ع) و مصیبت‌های وارده به اهل بیت در کربلا و کوفه و شام در آن برگزار می‌شود.

محمدی با بیان اینکه شبیه خوانی محصول جامعه دینی و سنتی ایرانی است که به وسیله آن تاریخ حماسه‌های دینی و  مذهبی روایت می‌شود، تصریح کرد: روایت و بازنمایی این حماسه‌ها به ویژه قیام عاشورا از طریق تعزیه، نقش برجسته‌ای در فرهنگ، ادب و هنر عامه و روان جمعی مردم داشته است.

وی با تاکید بر نقش مراسم عاشورایی به ویژه شبیه‌خوانی در زنده و پایا نگاه داشتن این واقعه تاریخی و مذهبی، گفت: شبیه خوانی علاوه بر کمک به تحول و رشد هنر عامه شمایل نگاری مذهبی، حفظ و استمرار موسیقی سنتی، تطهیر روح و تزکیه نفس و گشودن باب توسل جویی و مراد خواهی را نیز در طول ده‌ها سال گذشته در پی داشته است.

قائم مقام رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور با تاکید بر نقش ثبت ملی این آیین‌ها در حفظ اصالت شکل و مفهوم مراسم مذهبی، یادآور شد: با ثبت ملی، تلاش‌ها جهت جلوگیری از ورود بدعت‌ها به این نمایش‌های سنتی و آیینی شکل جدی‌تری به خود می‌گیرد.

محمدی خاطرنشان کرد: همان گونه که به جهت عقیدتی در حفظ و نگهداری این نمایش آیینی عاشورایی کوشا بوده و از تحریف در فرهنگ عاشورا جلوگیری می‌کنیم، در حفظ اصالت‌های این نمایش مذهبی ایرانی در شکل و شمایل و شیوه اجرا نیز کوشا خواهیم بود.

مراسم تعزیه شهر بخشایش در روز عاشورا و از ساعت ده صبح الی دو بعد از ظهر در چند مجلس انجام می گیرد.

ورود امام حسین (ع) و یارانش به میدان نبرد، اقامه نماز صبح عاشورا، مجلس حضرت علی اکبر (ع)، مجلس حضرت قاسم (ع)، مجلس به میدان رفتن و شهادت برادران حضرت ابوالفضل (ع) و مراسم اذن جهاد خواستن طفلان حضرت زینب (س) و شهادتشان از جمله مجلس های این نمایش آیینی است.

نقطه اوج مراسم شبیه خوانی بخشایش، مجلس حضرت ابوالفضل (ع) است که ایشان به میدان رفته، رجز خوانی می‌کند و بعد از فتح فرات و پرکردن مشک خود در راه بازگشت هر دو دست خود را از دست داده و در کنار نهر فرات به شهادت می‌رسد که در آخرین لحظات عمر مبارکشان امام به بالین برادر می‌آید.

مجلس آخر تعزیه، مجلس به میدان رفتن امام حسین (ع) است که بعد از وداع با اهل بیت عازم میدان شده و بعد از رجز خوانی شروع به جنگ می نماید و بعد از مدتی نبرد در قتلگاه، حضرت زینب (س) سراغ برادر می آید. در پایان، مراسم با شهادت امام حسین(ع) و غارت خیام آل الله به پایان می‌رسد.

یادآور می شود، هفت پرونده آذربایجان شرقی از آیین های عزاداری شهرستان های تبریز، آذرشهر، مراغه، هریس، جلفا و عجب شیر در ششمین اجلاس سراسری شورای عالی ثبت کشور با موضوع بررسی پرونده‌های آیین‌های عاشورایی، تصویب و به ثبت رسید.