نگرانی آمریکا از این جمله: «ایران و چین، شریک راهبردی در حوزه ی نظامی»

چین و ایران اعلام کردنده اند که سرگرم گسترش پیوند های نظامی خود هستند، و تهران تا آنجا پیش رفته است که می گوید چین اکنون ایران را « شریک راهبردی» خود تلقی می کند.

به گزارش تیک، این مسئله در حالی عنوان شد که حسین دهقان، وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ایران، آماده می شد به سفر چهار روزه به پکن خاتمه دهد، جائی که او با همتای چینی خود، چانگ وان کوان، دیدار و گفتگو کرد. این سخنان همچنین در زمانی مطرح شد که بین چین و آمریکا بر سر کمک ادعایی بازرگانان چین به برنامه هسته ای ایران، درگیری وجود دارد.

بقیه متن را در ادامه مطلب مطالعه نمایید ...

در ۲۹ آوریل، وزارت امور خارجه آمریکا جایزه ای ۵ میلیون دلاری را برای اطلاعاتی که به دستگیری و محکومیت یک بازرگان چینی، به نام لی فنگویی، که به«کاری لی» نیز شهرت دارد، بیانجامد، تعیین کرد. این فرد در سال ۲۰۰۹ میلادی رسماًبه سوءاستفاده از نهادهای مالی آمریکایی برای کمک به دور زدن تحریم های آمریکا توسط ایران، متهم شد.

در همان روز، وزارت خزانه داری آمریکا تحریم هایی را بر ضد هشت شرکت چینی متعلق به لی برقرار کرد، اقدامی که واکنشی قوی از سوی مقامات چینی را برانگیخت. کن گنگ،سخنگوی وزارت امور خارجه چین، گفت:« چین قاطعانه با اعمال قوانین داخلی آمریکا برای تحمیل یکجانبه تحریم ها بر ضد شرکت ها یا افراد چینی مخالف است.» چین و ایران دارای برخی منافع مشترک هستند، از جمله ایستادن در برابر نفوذ آمریکا در خاورمیانه و آسیا. روابط چین و ایران طی سال ها دچار نوسان بوده است، و چین در برخی مواقع از نظر نظامی به ایران کمک کرده است، اما تلاش داشته است این کار را بی سرو صدا انجام دهد.

جان گارور، استاد امور بین الملل در مؤسسه فناوری جورجیا، گفت:« روابط بیش از حد نزدیک چین با ایران، روابط اقتصادی حیاتی چین با آمریکا را به خطر می اندازد. در داخل چین صدا ها و نظریه های متفاوتی درباره اینکه میزان نزدیکی روابط چین و ایران درچه حد باید باشد، و اینکه همکاری با ایران بر ضد آمریکا تا چه حد در بر دارنده مخاطرات می باشد، وجود دارد.»

چین بزرگترین خریدار نفت ایران و بزرگترین شریک تجاری این کشور است، اما به تازگی تنش های اقتصادی بین این دو کشور وجود داشته است. هفته گذشته، تهران قرار داد ۵/۲ میلیارد دلاری یک شرکت چینی را، که توسعه حوزه نفتی عظیم آزادگان در جنوب غرب ایران را بر عهده داشت لغو کرد. بنا بر گزارش ها، این شرکت دولتی چین در اجرای تعهداتش تأخیر داشته است.

گارور می گوید شاید گرم شدن روابط نظامی بین این دو کشور ربطی به شکست توافق مربوط به حوزه نفتی داشته باشد. او گفت:« برای چین امری غیر عادی نیست که در برخی حوزه ها همکاری را با جدیت حفظ کند، در حالی که در حوزه های دیگر مشکلات بروز می کند».

روز دوشنبه، خبر گزاری شین هوا گزارش داد روز یکشنبه دهقان وارد پکن شد. این رسانه دولتی چین عکس هایی از دهقان و چانگ در کنار یکدیگر منتشر کرد و به نقل از چانگ نوشت که او مطمئن است « روابط دوستانه بین دو کشور و نیز نیرو های مسلح آنها هر چه بیشتر تقویت خواهد شد.»

یکی از رسانه های ایران اظهار نظری از وزیر دفاع چین در توصیف مناسبات دو کشور نقل کرده است که رسانه های چین آنرا بازتاب نداده اند.

خبر گزاری فارس به نقل از چانگ آورده بود :« با در نظر گرفتن نظرات مشترک ایران و چین در مورد موضوع های بسیار مهم سیاسی-امنیتی، منطقه ای و بین المللی، پکن تهران را شریک راهبردی خود تلقی می کند.»

آمریکا از نزدیک مراقب روابط چین با تهران است و این تا حدودی به خاطر یک توافق موقتی است که در ماه نوامبر منعقد شد که بر اساس آن حدود ۷ میلیارد از دارایی های ایران از تحریم خارج می شود و در ازای آن، ایران فعالیت های هسته ای خود را محدود می کند. چین دارای تاریخچه ای از کمک به تهران در تولید سیستم های موشکی و راکتورهای هسته ای است.

چین کمک به ایران در ساخت یک راکتور تحقیقاتی را در دهه ۱۹۸۰ شروع کرد و بعداً در ساخت مرکز غنی سازی هگزافلورید به این کشور کمک کرد. بیش از یک دهه قبل، بر اثر فشارهای فزاینده بین المللی، چین به کمک مستقیم هسته ای به ایران پایان داد، اما از قرار به شرکت های چینی اجازه داد به تأمین موادی که فروش آنها به ایران ممنوع شده است ادامه دهند.

برای مثال، لی به فروش تجهیزات هدایت موشک و آلیاژ های پیچیده، که می توانند برای غنی سازی اورانیوم مورد استفاده قرار گیرند، متهم است. مقامات آمریکا می گویند لی میلیون ها دلار از فروش چنین تجهیزاتی درآمد کسب کرده است، ادعایی که راستی آزمایی آن دشوار است.

مک کلاتچی در برقراری ارتباط با لی یا مقامات شرکت اصلی او،limmit ، که در شهر دالیان در شمال شرقی چین است، نا موفق بود. اما لی، در مصاحبه ای با رویترز در سال گذشته، فروش موادی به ایران و نقض تحریم های آمریکا را تکذیب کرد.

لی گفت:« به طور حتم، ما با ایران داد و ستد داشتیم، اما کالا هایی را که آنها می گویند- مانند موشکها و غیره- نفروختیم. ما هنوز درخواست هایی را از جانب مشتری های ایرانی دریافت می کنیم ،اما به آنها پاسخ نمی دهیم.»

یک دانشگاهی برجسته چینی، دراظهار نظری در روز سه شنبه در روزنامه چاینا دیلی، تأکید کرد آمریکا «ایفای نقش پلیس» در مورد لی را متوقف کند. ونگ هونگ گانگ، معاون مؤسسات چینی در زمینه روابط بین المللی معاصر، در این اظهار نظر نوشت:« چین تأکید دارد که تحریم ها فقط در صورتی می توانند مشروع باشند که توسط سازمان ملل برقرار شود. یک کشور نباید تحریم هایی را بر کشور دیگر تحمیل کند، فقط به این دلیل که قانون داخلی آن نقض شده است.»

با وجود این، مقامات آمریکا می گویند به تعقیب قانونی افراد و شرکت هایی که در صدد کمک به ایران در زمینه کالاهای ممنوع بر آیند ادامه خواهند داد. دیود کوهن، معاون خزانه داری آمریکا، هفته گذشته گفت :« ما به شدت به اجرای تحریم های خود ادامه خواهیم داد، حتی زمانی که در صدد کسب توافقی جامع درباره برنامه هسته ای ایران هستیم.»

مک کلاتچی گفت، بنا به گفته یک کارشناس حقوقی، دادستان های آمریکا شانس اندکی برای به محاکمه کشیدن لی دارند. آمریکا دارای پیمان استرداد مجرمین با چین نیست، و لی در عین حالی که با اتهاماتی مواجه است، بعید است به کشوری سفرکند که در آن خطر دستگیری و استراد وجود دارد.

مارگارت لوئیز، کار شناس امور استرداد مجرمین و استاد دانشکده حقوق ستون هال، گفت: در حالی که چین می تواند اقداماتی در جهت دستگیر لی انجام دهد« اما من تصور نمی کنم که چین نخواهد با دستگیری یکی از اتباع خود و تحویل وی به آمریکا برای محاکمه ،رویه ای در این زمینه ایجاد کند.»

اخبار سیاست خارجی – تیک گردآوری: مجله اینترنتی ایران مطلب